10 Cách bảo vệ mắt khi làm việc với máy tính, điện thoại nhiều

Khi sử dụng máy tính hay các thiết bị điện tử khác như ti vi, điện thoại…nhiều sẽ khiến mắt dễ bị mỏi, khô, nhức mắt, lâu dần sẽ khiến mắt bị giảm thị lực. 10 cách bảo vệ mắt cực hiệu quả dưới đây sẽ giúp bạn có đôi mắt khỏe đẹp dù phải làm việc nhiều trên màn hình máy tính và các thiết bị công nghệ như smartphone, máy tính bảng.

1. Các vấn đề về mắt khi ngồi máy tính và dùng điện thoại nhiều

Theo một số nghiên cứu của Mỹ khoảng ba phần tư số người thường xuyên sử dụng máy vi tính gặp các rối loạn chức năng về mắt: căng thẳng hay mệt mỏi thị giác, khô mắt, cảm giác rát mắt, chói sáng, nhìn mờ, đau đầu và mỏi vai gáy, mỏi cổ và lưng. Các triệu chứng này được gọi là hội chứng về mắt do sử dụng máy vi tính (CVS: Computer Vision Syndrom).

Các nghiên cứu thời gian gần đây cho thấy chỉ cần 2 giờ ngồi trước màn hình máy tính, mọi người có thể bắt đầu gặp nguy hiểm với triệu chứng căng thẳng mắt. Thời gian được tính nhìn vào màn hình gồm cả máy tính, điện thoại, máy tính bảng và cả TV.

Vậy thì nguyên nhân nào gây ra các vấn đề về mắt khi ngồi máy tính, dùng điện thoại nhiều?

Bên cạnh những tác nhân gây hại như nắng, gió, khói bụi từ môi trường khi đi đường,…đôi mắt phải hoạt động, điều tiết liên tục cả ngày khi làm việc trước máy tính khiến cho mắt rất dễ rơi vào tình trạng nhức mỏi, đỏ, khô ngứa…

• Chiếu sáng kém hoặc quá nhiều, kèm với các tia phản xạ từ màn hình.
  Khoảng cách nhìn không đúng.
  Ngồi sai tư thế.
  Mắt có tật khúc xạ: Viễn thị, loạn thị, lão thị hay các rối loạn về điều tiết.
  Giảm lượng nước mắt đến giác mạc do giảm số lần chớp mắt hoặc bị khô mắt.

3. Các biện pháp bảo vệ mắt khi làm việc với máy tính, điện thoại nhiều

3.1. Điều chỉnh tư thế ngồi và sắp xếp lại khu vực làm việc

Bàn làm việc hoặc màn hình máy tính cần chếch lên 15 – 20 độ so với mặt phẳng nằm ngang. Khoảng cách từ mắt tới màn hình không ngắn hơn chiều dài một cánh tay (tính từ khuỷu tay cho đến lòng bàn tay).

Nếu bạn cần nhìn qua lại giữa các trang văn bản và màn hình máy vi tính, điều này có thể gây nhức mỏi mắt. Hãy đặt các trang văn bản trên một giá đỡ đặt ngay cạnh màn hình. Bạn có thể sử dụng đèn bàn, nhưng không nên để đèn bàn chiếu vào mắt bạn hoặc chiếu vào màn hình máy vi tính.

Tư thế không đúng trong khi làm việc trên máy tính cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc hội chứng thị giác do máy vi tính. Điều chỉnh vị trí của máy vi tính và ghế của bạn theo đúng chiều cao phù hợp.

Bạn nên mua đồ nội thất tiện dụng để cho phép bạn định vị màn hình máy tính từ 20 đến 24 inch từ mắt. Trung tâm của màn hình nên ở vào khoảng 10 đến 15 độ dưới mắt của bạn để đầu và cổ được thoải mái.

3.2. Giảm độ sáng màn hình và điều chỉnh độ phân giải phù hợp

Để giảm thiểu các rủi ro sức khỏe về mắt, bạn nên điều chỉnh một số cài đặt hiển thị của máy vi tính sau đây.

• Độ sáng: Bạn nên điều chỉnh độ sáng của màn hình ở mức gần tương đương với độ sáng ở nơi làm việc. Để thử xem mức bạn điều chỉnh đã phù hợp hay chưa, bạn có thể nhìn vào nền đen trắng của trang web Hellobacsi. Nếu nền đen trắng của web giống như nguồn sáng thì có nghĩa là quá sáng còn nếu dường như ảm đạm và tối, thì có nghĩa là quá tối.

• Cỡ chữ và độ tương phản màu sắc: Để tránh bị mỏi mắt, bạn nên điều chỉnh cỡ chữ lớn gấp 3 lần cỡ chữ nhỏ nhất bạn có thể đọc được từ vị trí nhìn thông thường. Sự kết hợp màu sắc phù hợp nhất cho mắt là chữ đen trên nền trắng.

• Nhiệt độ màu: Đây là một thuật ngữ kỹ thuật được sử dụng để mô tả quang phổ của ánh sáng nhìn thấy được phát ra bởi một màn hình màu. Ánh sáng màu xanh là ánh sáng nhìn thấy bước sóng ngắn có thể làm mỏi mắt nhiều hơn so với ánh sáng có bước sóng dài hơn, chẳng hạn như ánh sáng màu cam và đỏ. Giảm nhiệt độ màu của màn hình sẽ làm giảm lượng ánh sáng màu xanh phát ra bởi màn hình màu giúp mắt thoải mái hơn khi nhìn vào màn hình lâu.

Đối với các máy tính chạy trên hệ điều hành Microsoft Windows, các thiết lập hiển thị có thể được điều chỉnh trong Control Panel. Trong một số trường hợp, nhiệt độ màu của màn hình máy tính để bàn được điều chỉnh trên chính màn hình.

3.3. Nâng cấp màn hình máy vi tính giúp cải thiện tình trạng nhức mỏi mắt

Nếu bạn chưa nâng cấp màn hình máy tính, bạn nên thay màn hình kiểu ống cũ, còn gọi màn hình ống tia âm cực hay CRT bằng một dạng màn hình tinh thể lỏng LCD giống như màn hình máy tính xách tay.

Màn hình tinh thể lỏng LCD dễ nhìn hơn và thường có bề mặt chống phản chiếu. Loại màn hình CRT kiểu cũ có thể tạo ra những “hình ảnh nhấp nháy” mà mắt thường có thể nhận ra, độ nháy màn hình này thường gây mỏi mắt. Kể cả khi độ nhấp nháy này không thể nhận ra bằng mắt thường, nó vẫn có thể gây mỏi mắt và làm bạn mệt mỏi khi sử dụng máy tính.

Thậm chí, màn hình có độ làm tươi màu màn hình refresh rate thấp hơn 75 Hz còn có nguy cơ gây mỏi mắt cao hơn. Nếu bạn vẫn phải dùng màn hình CRT kiểu cũ khi làm việc, bạn nên điều chỉnh chế độ hiển thị với độ làm tươi màn hình cao nhất có thể.

Khi chọn chế độ hiển thị màn hình mới, hãy chọn màn hình có độ phân giải cao nhất có thể. Độ phân giải pixel cho biết độ sắc nét của hình ảnh hiển thị trên màn hình, chỉ số pixel càng nhỏ thì độ sắc nét càng lớn. Việc chọn một màn hình cỡ lớn sẽ tốt cho mắt. Đối với máy tính để bàn, bạn nên chọn màn hình ít nhất 19 inch.

3.4. Hãy chớp mắt thường xuyên

Chớp mắt rất quan trọng khi làm việc với máy tính, chớp mắt giúp giữ ẩm cho mắt, ngăn ngừa khô và khó chịu ở mắt. Độ ẩm mắt bay hơi nhanh hơn khi bạn không nháy mắt và điều này có thể gây khô mắt.

Ngoài ra, không khí trong nhiều môi trường văn phòng cũng khá khô nên khiến cho nước trong mắt nhanh khô, làm tăng nguy cơ mắc phải các vấn đề về khô mắt. Bạn cũng nên bổ sung một số thực phẩm giúp mắt sáng khỏe và cung cấp độ ẩm cho mắt thường xuyên.

Để giảm nguy cơ bị khô mắt trong khi sử dụng máy vi tính, bạn nên thử bài tập này: Cứ sau 20 phút bạn nên chớp mắt 10 lần bằng cách chầm chậm nhắm mắt lại như đang ngủ. Điều này sẽ giúp giữ ẩm rất tốt cho đôi mắt của bạn.

3.5. Tập thể dục cho đôi mắt

Một nguyên nhân khác gây mỏi mắt khi dùng máy vi tính là mệt mỏi do tập trung. Để giảm nguy cơ mệt mỏi cho mắt, thay vì liên tục tập trung vào màn hình, cứ khoảng 20 phút bạn hãy nhìn ra xa và quan sát các vật ở xa ít nhất 6 mét trong vòng 20 giây. Một số bác sĩ nhãn khoa gọi đây là “quy tắc 20–20–20”. Nhìn xa giúp thư giãn trong mắt để giảm bớt mỏi mắt do sử dụng máy vi tính.

Một bài tập khác là nhìn xa một vật trong 10–15 giây, sau đó nhìn vào thứ gì đó trong gần 10–15 giây. Sau đó nhìn lại đối tượng ở xa. Lặp lại như vậy 10 lần. Bài tập này giúp giảm nguy cơ rơi vào tình trạng gọi là co thắt thích nghi sau khi làm việc bằng máy vi tính kéo dài.

Cả hai bài tập sẽ giúp giảm nguy cơ bị mỏi mắt. Bạn cũng nên chớp mắt thường xuyên để giảm nguy cơ bị khô mắt khi sử dụng máy vi tính.

3.6. Massage giảm stress cho mắt

Cứ 30 phút lại nghỉ mắt, không nhìn màn hình và massage mắt. Bạn có thể đứng dậy nghỉ ngơi, vươn vai hay đi gọi điện thoại. Cách massage mắt như sau:

• Bước 1: Xát hai lòng bàn tay vào nhau thật nhanh trong 8-10 giây. Sự ma-sát tạo ra một lượng nhiệt nhỏ.
• Bước 2: Nhắm mắt lại, đặt lòng bàn tay phải lên mắt phải, lòng bàn tay trái lên mắt trái trong khoảng 1 phút. Không dùng bàn tay ấn vào hai cầu mắt mà chỉ đặt chúng lên một cách nhẹ nhàng. Thở ra hít vào chậm rãi để giải toả sự căng thẳng.
• Bước 3: Lặp lại động tác trên từ 2 đến 3 lần.

Ngoài ra, bạn còn có thể thử cách massage khác như thấm đẫm hai miếng khăn cotton bằng nước hoa hồng nguyên chất và đặt lên mắt nhắm, để thư giãn như vậy trong 10 phút. Nước hoa hồng có tác dụng làm dịu mắt, đặc biệt là khi mắt bị mỏi. Sau đó dùng gan bàn tay xoa nhẹ mắt.

3.7. Điều chỉnh ánh sáng xung quanh, tránh làm việc trong phòng tối

Mỏi mắt thường xảy ra do ánh sáng quá mức từ ánh sáng mặt trời ngoài cửa chiếu vào hoặc từ ánh sáng đèn nội thất trong phòng. Khi sử dụng máy vi tính, ánh sáng xung quanh bạn nên chỉ bằng một nửa so với mức độ sáng thường thấy ở phần lớn các văn phòng.

Bạn nên hạn chế nguồn ánh sáng quá mức từ bên ngoài bằng cách kéo rèm cửa. Ở trong phòng, bạn có thể điều chỉnh ánh sáng bằng cách sử dụng ít bóng đèn, sử dụng các loại bóng đèn công suất thấp hay đặt máy tính ngay cửa sổ để lấy nguồn sáng tự nhiên.

Nhiều người cảm thấy dễ chịu hơn khi làm việc dưới ánh sáng huỳnh quang. Nếu có thể, bạn hãy tắt bóng đèn huỳnh quang ngay trên đầu mình và sử dụng đèn sàn, đèn sợi đốt hoặc ánh sáng halogen gián tiếp.

Đôi khi, bạn chuyển sang ánh sáng huỳnh quang dạng quang phổ đầy đủ gần giống ánh sáng mặt trời sẽ giúp mắt bạn dễ chịu hơn. Tuy nhiên, nếu cường độ sáng quá cao thì đèn huỳnh quang dạng này cũng có thể gây mỏi mắt. Vì thế, tốt nhất bạn nên giảm thiểu các bóng đèn huỳnh quang trên đầu mình.

Một vấn đề nữa đó là bạn nên hạn chế làm việc trong phòng tối bởi như vậy sẽ làm cho mắt bạn mệt mỏi vì mắt phải điều tiết theo độ sáng của màn hình và bóng tối xung quanh. Theo các chuyên gia, nếu làm việc với máy tính hay đọc sách điện tử, bạn nên ngồi trong phòng sáng, tốt nhất là nơi có ánh sáng tự nhiên.

3.8. Nguyên tắc 20 – 20 – 20 bảo vệ mắt

Vì sao lại gọi là nguyên tắc 20-20-20. Rất đơn giản. Cứ mỗi 20 phút làm việc với máy tính, bạn nên dành ra 20 giây để nhìn ra xa 20 feet (1 feet <=> 30.4 cm) Điều này sẽ giúp mắt được nghỉ ngơi hợp lý, không bị áp lực quá nhiều.

3.9. Không nhìn màn hình trước khi đi ngủ

Con người chúng ta đã được “lập trình” để hoạt động vào ban ngày và ngủ nghỉ vào ban đêm. Theo các bác sĩ, việc sử dụng các thiết bị công nghệ thông tin trước khi đi ngủ sẽ kích thích tinh thần và gây ra các vấn đề về giấc ngủ. Tốt nhất nên tắt máy tính, tivi và điện thoại ít nhất hai giờ trước khi đi ngủ để bạn cảm thấy dễ ngủ và ngủ ngon hơn.

Ngoài ra, màn hình máy tính cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ra các tác hại cho đôi mắt của bạn, việc để màu sắc màn hình quá đậm hoặc quá nhạt cũng khiến cho bạn cảm thấy mỏi mắt, hãy chỉnh màu màn hình máy tính sao cho hợp lý nhất để giúp đôi mắt của mình luôn trong trạng thái tốt nhất nhé

3.10. Thăm khám mắt định kì

Kiểm tra mắt thường xuyên sẽ giúp bạn rất nhiều trong việc ngăn ngừa các vấn đề về mắt do bức xạ của máy tính và các thiết bị công nghệ như smartphone, máy tính bảng. Nếu trong vòng 1 năm trở lại đây bạn chưa đi khám mắt, bạn nên đặt lịch khám bác sĩ nhãn khoa ở gần nơi bạn sống hoặc làm việc.

Theo Viện An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp Quốc gia (NIOSH), người dùng máy vi tính nên khám mắt trước khi họ bắt đầu làm việc trên máy vi tính và khám định kì mỗi năm một lần sau đó.

Khi đi khám mắt, bạn nên chia sẻ với bác sĩ nhãn khoa về mức độ thường xuyên bạn làm việc bằng máy vi tính ở nơi làm việc và ở nhà. Bạn cũng cần mô tả chi tiết về khoảng cách giữa mắt bạn và màn hình máy vi tính để bác sĩ nhãn khoa có thể kiểm tra hoạt động mắt của bạn ở khoảng cách làm việc cụ thể.

Tóm lại, đừng ngồi mãi một chỗ, nhất là khi bạn làm việc với máy tính hay sử dụng các thiết bị công nghệ thông tin. Thỉnh thoảng massage mắt hoặc đứng lên, đi lại trong khi làm việc, hoặc tập vài động tác để giúp các cơ bắp hoạt động.

Đôi mắt của chúng ta thực sự rất nhạy cảm bởi những tác động của môi trường xung quanh, bao gồm ánh sáng và bức xạ của máy tính. Vì vậy, bạn hãy chăm sóc mắt thật tốt và nghỉ ngơi hợp lý để giữ được đôi mắt của mình luôn khỏe mạnh nhé!